Girişimcilik nedir? Girişimci kimdir? Kime girişimci nedir? Sanırım, tanımla başlamak daha doğru olacak. TDK sözlüğüne göre, girişimci veya müteşebbis; “Üretim için bir işe girişen, kalkışan kimse, müteşebbis. Ticaret, endüstri vb. alanlarda sermaye koyarak girişimde bulunan kimse” olarak tanımlanmış.
FUBU markasının sahibi ve melek yatırımcı Amerikalı Daymond John ise, girişimcinin tanımını şu şekilde yapıyor; “Girişimci sahip olduğu her başarı ve başarısızlığın sorumluluğunu üzerine alabilen, verimliliği ve üretkenliği yüksek, normal mantık kutusunun dışında düşünebilen ve herkes hayır dediğinde “evet” diyebilen kişidir.” “Girişimcilik” kavramı İngilizce’de “entrepreneur” sözcüğü ile ifade ediliyor, entrepreneur asıl olarak Fransızca dilinden İngilizce’ye geçmiş bir sözcük ve kelime anlamı ise “başkası için çalışmak yerine kendi planını hayata geçiren, risk alıcı, sorumluluk bilinci yüksek kişi” olarak tanımlanıyor. Ronald May tarafından yapılan ve popüler olan başka bir tanım ise, “girişimci ürettiği ürün veya hizmeti paraya dönüştürebilen kişidir.”
***
- Neden Girişimci Olmalısınız? -
Çünkü klasik iş hayatı (insanların okullardan mezun olduktan sonra kariyer sitelerinden başvurup girdikleri, haftada 40 saat çalışılan ofis işleri) çok sıkıcı! İşte size, bir ofis işine girmemeniz, kendi işinizi başlatmanız ve girişimci olmanız için, dünya genelinde yapılmış çeşitli araştırmaların içerisinden seçilmiş ilginç istatistikler:
Profesyonel – beyaz yakalı çalışanların;
- %62′si çok fazla çalıştığını ve emeğinin karşılığını alamadığını düşünüyor.
- %26′sı aşırı iş yükü ve iş yerinde yaşadığı sorunlar nedeniyle ciddiye sorunlara neden olabilecek psikolojik problemler yaşayabiliyor.
- %40′ı iş – ofis ortamlarının Survivor programı şartlarından daha çetin olduğunu düşünüyor.
- Yalnızca %14′ü senelik izinlerinin bir haftası veya daha fazlasını seyahat ederek geçiriyor; büyük çoğunluğu senelik izinlerini “her şey dahil” otellerde çatlayana kadar yiyerek geçiriyor. Yani, beyaz yaka maceracı – seyyah ruhu öldürüyor.
- %61′i tatilde ve izinlerde bile e – maillerini sık sık kontrol ediyor.
- %62′si işe bağlı boyun ağrıları yaşıyor, yine işe bağlı olarak göz yorgunluğu rahatsızlığı yaşayanların yüzdesi %44, el ağrısı şikayeti yaşayanlar %38 ve işe bağlı stres yüzünden uyku problemi yaşayanlar %34.
- %88′i iş – özel hayat dengesi kurmakta başarısız olduğunu düşünüyor.
- %70′i iş yüzünden çocukları ile yeteri kadar zaman geçiremediğini düşünüyor.
- Yine yapılan araştırmalara göre ( King’s College, İş Psikolojisi Bölümü) her ne kadar insanlar saat bazında daha az çalışıyor olsa da, taşıdıkları iş yükü 1980 yılına göre %36 daha fazla. Bu da daha fazla çalan telefon, e – posta vb. demek; aynı zamanda insanların çok daha fazla stres altında olduğunu gösteriyor. Aynı zamanda insanlar eskiye nazaran daha fazla mesai yapıyor veya evine iş götürüyor.
- E – Posta ve bilgi akışı ise profesyonellerde ciddi bağımlılık haline gelmiş durumda. Çalışanların %76′sı E – Maillerini haftanın her günü kontrol ediyor ve büyük çoğunluğunun (yüzde 41) uyanır uyanmaz ilk yaptığı iş bu oluyor. Yüzde 56 gibi bir kesim, bir gün içerisinde mail kutusunu kontrol etmezse, bir günü boyunca uyuşturucuya erişemeyen bir bağımlının yaşadığı türden stres yaşıyor. İnsanlar her yerde mail kutularını kontrol etme ihtiyacı duyuyor, buna plaj, banyo ve cami dahil.
- %64 gibi büyük bir kesim, her geçen yıl iş baskısının daha da arttığını ifade ediyor ve durumun düzeleceğine dair çok fazla umut taşımıyorlar, tam tersine işlerin zaman içerisinde daha da kötü olacağını düşünüyorlar.
- Peki, firmalar çalışanların “girişimci” mantığıyla çalışmasına müsaade edince ne oluyor? BestBuy, yakın zamanlarda özel bir birimine özgürlük tanıyor; ROWE (Sonuca Dayalı Çalışma Sistemi) sistemiyle çalışanlar istedikleri zaman çalışıyorlar, ofise gelmek gibi bir zorunlulukları bulunmuyor ve performans ölçümleri üzerinden maaş oluyorlar? Sonuç? Sadece bir yıl içerisinde denek ekibin verimliliği ve firmaya katkısı bir önceki yıla göre yüzde 36 daha fazla ve işten ayrılma oranı yine önceki yıla göre yüzde 73 daha az. Ayrıca çalışanlar kendilerini psikolojik olarak daha mutlu ve tatminkar hissediyorlar, aile içi ilişkilerinde daha başarılı olduklarını ve iş -hayat dengesini daha başarılı kurduklarını düşünüyorlar.
Yeterince açık değil mi? Yukarıdaki kısır döngüden kurtulmak ve her bakımdan daha kaliteli bir hayatyaşamak girişimci bir ruh ile mümkün. Peki, girişimciliğin ödülleri nelerdir?
- Otonomi (Daha fazla özgürlük). İnsanlar girişimci olmayı en fazla daha fazla özgürlük isterler. Girişimci olmak daha fazla iş yükü anlamına gelebilir, ancak daha fazla özgürlük anlamına da gelir.
- Finansal özgürlük – artık maaş gününü beklemek zorunda değilsiniz!
- İş fırsatlarını daha iyi görmek, kısa sürede daha çok tecrübe ve bilgi sahibi olmak.
- Kendini daha iyi tanıma, hayat hakkında daha iyi fikirleri sahip olma.
- Bir şeyler yaratma. Farklı, belki de dünyayı daha iyi bir yer yapacak icat yaratma.
- İş ve refah yaratarak, ülke ve dünya için daha faydalı bir birey olma.
- Kişisel tatmin, daha iyi bir repütasyon.
***
- Girişimcilere Tavsiyeler -
Peki, yukarıdaki özelliklere sahip olan herkes girişimci midir? İyi ve başarılı girişimcileri, diğer girişimcilerden ayıran özellikler nelerdir? Bu soruya verilebilecek en güzel yanıt, “girişimcilerin kişilik özellikleri”dir.
Araştırmacı ve Psikolog Martin Obschonka Amerika’nın 10 eyaletinde dünyaca ünlü girişimciler üzerinde araştırma yaparak ( New York, Kaliforniya, Illinois, Teksas, Kolorado, Utah, Georgia, Kuzey Karolina, Florida, Minnesota ) çok başarılı girişimcileri diğerlerinden ayıran kişilik özelliklerinin neler olduğunu ortaya çıkarmaya çalışmış, bu araştırma sonucunda beş kişilik tipi ortaya çıkarmış. Araştırma sonuçları özet olarak şu şekilde ortaya çıkmış.
1-) Dışadönük : Genellikle dünyaca ünlü girişimciler “extrovert” olarak tarif edilen dışa dönük insan tipleridir. Başarılı girişimciler, genellikle dışa dönük, neşeli, hayattan zevk almayı bilen ve enerji seviyesi yüksek insanlardır; bu yüzden başarılı girişimci olmak için genellikle önce girişken olmanın bir şart olduğu söylenilebilir.
2-) Bilinçli : Başarılı girişimciler, yaptıkları işlerde verimlilik oranları yüksek, organize olma becerilerine sahip insanlardır. İyi bir girişimci, yaptığı işe verimlilik katar, aynı işi daha önce yapıldığı halden daha verimli etkili yapmanın bir yolunu bulur. Bu yüzden iyi bir girişimcinin bilinç seviyesinin yüksek olması gerektiği düşünülebilir.
3-) Açık : Girişimci yeni fikirlere ve tecrübelere açık olmalıdır. Girişimcilik, yaygın görüşün aksine sıfırdan bir şey inşaa etme süreci değildir, girişimcilik büyük oranda daha önce kullanıcıya sunulan ürünleri ve hizmetleri gerek kombine ederek, gerek daha üretken ve verimli bir şekilde kullanıcı – tüketiciye sunmaktır. Bu süreç ise genellikle yeni fikirlere ve tecrübelere açık olmayı ve yaratıcı olmayı gerektirir.
4-) Uyumlu : Girişimci büyük oranda yalnızdır ve yalnız çalışır, ancak bu üzerinde çalıştığı ürün veya hizmeti tek başına oluşturduğu anlamına gelmez. Girişimci yaratma sürecinde sık sık başka insanlarla iletişim kurmak zorundadır. Bu iletişimin kalitesi, bir girişimcinin başarı seviyesini belirleyen temel unsurlardan birisidir.
5-) Nevrotik ( Duygusal Hassaslık) : Her ne kadar ilk aşamada çok fazla göze batmasa da, çok başarılı girişimcileri, başarısız girişimcilerden ayıran önemli bir nokta; duygusal hassaslık seviyesidir. Bir girişimcinin psikolojik – duygusal açıdan güçlü olması ve piyasada bu yeteneklerini kullanabilmesi önemlidir. Virgin Group CEO’su Sir Richard Branson ve Apple CEO’su Steve Jobs gibi çok başarılı girişimciler, başarılarında en büyük payı insan duygularını anlayabilmelerine vermişlerdir ve işlerin “sadece teknik değil, aynı zamanda psikolojik olarak” yapıldığını belirtmişlerdir.
***
Yukarıdakiler iyi bir girişimci olmanız için sahip olmanız gereken kişilik özellikleri. Peki, iyi bir girişimci olmanız nelere ihtiyacınız yok?
1-) İzin : Çocukluğumuzdan başlayarak hepimize önemli bir şey yapmadan ve bir karar vermeden önce izin almamız gerektiği, aksi takdirde sonuçların bizim için kötü olacağı öğretildi. Bir şirkette, önemli bir pozisyonda çalışırken bile çoğu kararı almadan önce izin almak – bilgi vermek zorundasınız. Girişimciler için, böyle bir kural geçerli değil, girişimci olmak için veya girişimci olarak işinizin aşamalarında kimseden izin almak zorunda değilsinizi. Girişimci genellikle yalnızdır, kendi kararlarının ve aksiyonlarının bedellerini kendisi öder ve ödüllerini de kendisi kazanır, bu yüzden girişimci kimseden izin almak zorunda değildir.
2-) Ofis : Bundan 20 yıl önce başarılı bir girişimci olmak için süslü – ihtişamlı bir ofise sahip olmak bir şart olarak görülürdü, fakat o günler geride kaldı. Günümüzde ücretsiz Wifi olan herhangi bir kafe, restaurant, üniversite kantini sizin ofisinizi olabilir. Son 20 yılın görece en başarılı girişimcisi olan Steve Jobs’ın ilk ofisini unutmayın : “Ailesinin garajı.”
3-) Yatırımcı : Her ne kadar arkanıza bir melek yatırımcı desteği alarak işe koyulmanız çok daha iyi olsa da, halihazırda çok az para veya hiç para gerektirmeden kurulabilecek çok fazla iş var. Girişiminiz için bir yatırımcı bulmak, olmazsa olmaz bir şey değil; siz iyi bir şeyler yapmaya odaklanın, daha sonra yatırımcılar kapınızda sıraya girecektir.
4-) Diploma : Diploma sahibi olmanın – iyi bir eğitim almanın önemi kesinlikle küçümsenecek bir şey değil. Fakat, iyi bir üniversite eğitimi almış olmanın çok bariz avantajları olduğu gibi; kötü bir üniversiteden mezun olmanın veya hiç üniversite eğitimi almamış olmanın da gizli avantajları var. Siz ortaya iyi bir şeyler çıkarırsanız, kimse size eğitiminizi veya nasıl bir ortalamayla mezun olduğunuzu sormayacaktır. Ayrıca, Bill Gates, Steve Jobs, Elon Musk, Mark Zuckerberg, Richard Branson, Michael Dell, Henry Ford gibi çok zengin ve başarılı girişimciler, üniversite eğitimini yarıda bırakmış veya hiç üniversite eğitimi almamış kişiler. Tekrar söylemek gerekirse, eğitimin önemsiz olduğunu düşünmeyin, ancak eğitim geçmişinizin sizi girişimci olmaktan alıkoymasına müsaade etmeyin.
5-) Bütçe : Paraya ihtiyacınız var, doğru, kesinlikle çok doğru! Virgin Group CEO’su Richard Branson şöyle der; “Başarı ile başarısızlık arasında çok ince bir ayrım çizgisi var ve eğer girişiminize finansal destek olmadan başlıyorsanız, muhtemelen o çizginin yanlış tarafına doğru gidiyorsunuz.” Yine de, şunu kabul etmek gerekir hem bir iş kurmak hem de tanıtım – reklam yapmak eskiye göre çok daha kolay. 100 TL gibi bir bütçeyle internet üzerinden bir iş başlatabilir, Facebook – Twitter – Youtube – LinkedIn – Google+ – Pinterest gibi sosyal medya kanalları üzerinden sıfır bütçe ile işinizin tanıtımını yapabilirsiniz.
***
- Girişimcinin Kişilik Özellikleri -
Araştırmacı ve yazar John Joseph Kennedy; dünya genelinden 50 yüksek profilli, başarılı ve yaratıcı girişimciyi gözlemlemiş, çoğuyla konuşma fırsatı bulmuş ve kitapları üzerine analizler yapmış. Ortaya çıkanları derlemiş ve 6 başlık altında sıralamış. Kennedy’ye göre başarılı bir girişimci olmak için mutlaka uygulamanız gereken altı tavsiye şunlar;
1-) İfadeler : Hemen elinize bir kağıt – kalem alın ve geliştirmek istediğiniz 10 yönünüzle ilgili 10 ifade yazın; örneğin “Televizyon karşısında daha az vakit kaybedeceğim” gibi. Bu 10 ifadeyi not defterinize, cep telefonunuza, buzdolabınızın üzerine, cüzdanınıza, tabletinize; kısacası her yere kaydedin. Her gün bu on ifade üzerine düşünün ve ilerlemenizi kaydedin.
2-) Hayal Dostu İç Sesiniz : İçinizdeki sesle barışık olun; sık sık ona kulak verin. Keşfedin, kucaklayın ve sevin. O sizin yaratıcı ve kutsal ruhunuz ve bir girişimci olarak işlerinizi yaparken ona çok ihtiyacınız olacak.
3-) Yaratıcılık : Kendinizi daha yaratıcı; aynı zamanda daha verimli ve üretken hale getirmek için formüller bulun; meditasyon yapmak, yoga yapmak, ibadet etmek, yazı yazmak veya hayal kurmak gibi.
4-) Kişisel Köşeniz : Kendiniz için bir alan belirletin, evinizde, çalışma yerinizde veya dışarıda herhangi bir yer; ve orada sadece hayal kurma / fikir üretme ile meşgul olun. Bu yer ve orada yapılan aktivite zihninizde birbiri ile bağlantı kuracak ve sizin de çıkmaza girdiğinizde gidecek bir yeriniz olacaktır; kişiseş köşeniz!
5-) Hedef Belirleyin : Sizin için en önemli olan hedeflerinizin, hayallerinizin, ulaşmak istediğiniz on şeyin listesini çıkarın ve her sabah bu listeyi kontrol edin; gün içerisinde listedekiler ile ilgili neler yapabileceğinizi düşünün. Ayrıca günlük – haftalık – aylık yapılacaklar listesi çıkarın ve bu listeye uymak için maksimum çabayı gösterin.
6-) Uzmanları İnceleyin : Nasıl Steve Jobs olunur? Steve Jobs’ın yaptıklarını yaparak! Başarılı girişimcilerin, size ilham veren insanların hayatlarını ve çalışma – iş yapma tarzlarını inceleyin. Nasıl başarılı olmuşlar? Hikayelerini öğrenin. Mümkünse, kişisel olarak tanışmaya ve soru sormaya çalışın; emin olun bu düşündüğünüz kadar zor bir şey değil.
***
- Girişimci Motivasyonu -
Girişimciliğin önemli parçalarından birisi de motivasyon; motive olmak, motive hissetmek. Girişimcilik hayalleri olan küçük bir çocuk da olsanız, ordu emeklisi bir girişimcisi de olsanız, motivasyona ihtiyacınız var. Tıkandığınızda, iş yapamaz hale geldiğinizde ve başınız öne düştüğünde, yeniden ayağa kalkmak için size yardımcı olabilecek bazı motivasyon tavsiyeleri şunlardır;
1-) Pozitif Olun ve Yeteneklerinize İnanın : Biliyorum, bu tavsiyeyi daha önce milyon kere duydunuz. Ama, bir kere deneseniz bir şey kaybetmezsiniz.
2-) Daha Hareketli Olun, Egzersiz Yapın : Önemli bir karar almanız gerekiyorsa, bir şey üzerinde düşünüyorsanız, uzun bir yürüyüşe çıkın. Beyin oksijenin bol olduğu ortamda daha iyi çalışır.
3-) Kısa Bir Şeyler Okuyun : Bir kitaptan cesaret verici bir parça, bir anı veya hayranı olduğunuz birisinin başarı hikayesini okumak sizi daha canlı yapacaktır.
4-) Kısa ve Uzun Vadeli Hedefler Belirleyin : Bir hedefiniz olduğunu ve sürekli ona doğru yol aldığınızı bilmek size her sabah yeniden başlamak için gerekli enerjiyi verecektir.
5-) Bir Şeyler İzleyin : Kısa konuşmalar, eğlenceli videolar veya girişimci motivasyonu videoları izleyebilirsiniz. Aşağıdaki motivasyon videolarını deneyebilirsiniz.
- Faydalı Günlük Ritüeller Edinin : Sabah egzersizi, sert bir sabah kahvesi vb. gibi güne başlamak için size kendinize iyi hissettirecek ritüeller edinin. Daha fazlası için ünlü yazarların, yönetmenlerin veya üretken insanların sabah ritüellerini araştırabilirsiniz.
***
Ve tabi ki, Youtube; kedi videoları dışında, motivasyon videoları bulmak için de en iyi kaynak. Kendinizi güçsüz veya iş göremez hissettiğiniz zamanlarda, yerden kalkmanıza yardımcı olabilecek 5 Youtube videosu. Video dilleri İngilizcedir.
- Girişimci Motivasyonu -
Jim Carrey, Tyler Perry, Richard Branson, Steve Jobs, Will Smith, Robert Kiyosaki, Jay-Z ve Tony Robbins gibi pek çok ünlü ismin konuşmalarından kesilmiş parçalar ve arka planda “cesaret verici” bir müzik. Kesinlikle bir girişimci olarak sizi düştüğünüz yerden kaldırabilecek bir motivasyon videosu.
- İş Fikri Nasıl Oluşur? -
İş fikirleri durduk yerde kafanızın işinde belirmez. Kafanızda bir “önsezi” veya ilham oluşur, sonra siz onun üstüne çalışırsınız, diğer insanları, diğer insanların fikirlerini ve projelerini dahil edersiniz. Videoda bir iş fikrinin oluşma aşamaları anlatılmış.
- Rocky Hikayesi -
Dünyanın en ilginç girişimci motivasyonu hikayelerinden birisi, muhtemelen dünya üzerindeki en iyi motivasyon konuşmacısı tarafından anlatılmış. Rocky efsanesinin hikayesi.
- Güdü : Bizi Gerçekten Ne Motive Eder? -
Son yıllarda yapılan çalışmalar gösteriyor ki, sadece daha fazla maddi olanaklar çalışanların daha motive ve daha verimli olması için kesinlikle yeterli değil. Para hala bir faktör, fakat daha önemli elementler var; otonomi, hedef ve kişisel tatmin.
- Asla Vazgeçme -
1992 Barcelona Olimpiyatları. Derek Redmond yarışı kazanamaz ama bir şekilde videoyu izleyen insanlar için ilham kaynağı olmayı başarır.
- Bonus Video : Steve Jobs Standford Üniversitesi Mezuniyet Konuşması -
Herhangi bir “motivasyon videoları” listesi, Steve Jobs’un meşhur mezuniyet videosu olmadan eksik kalırdı! Sık sık izlemekte fayda var. Aç kal, budala kal!
***
Son Söz : “Girişimci soğuk ve profesyonel iş ortamlarında yaşayamayan tropik bir çiçektir. Girişimci basit anlamıyla engelleri ve fırsatları ayırt edip her ikisini de kendi avantajına çevirebilendir. Girişimcilik, hayatının büyük bir kısmını kimsenin istemeyeceği gibi yaşayıp, kalan kısmını da çoğu kimsenin yapamayacağı gibi yaşamaktır.”
Girişimcileri şu şekilde tanımlamak mümkündür; “Girişimciler meraklıdır ama mütecessis değildir. Girişimciler hırslıdır ama haris değildir. Girişimciler risk alır ama gözü kara değildir. Girişimciler başarıyı sever ama başarısızlıktan yılmaz.” Ayşen Zamanpur
